Japanse aardbeving doet de beurzen schudden.

Een "mega quake" zorgde afgelopen vrijdag voor een alles vernietigende tsunami. Alhoewel de gevolgen verschrikkelijk zijn, moet gezegd worden dat hoe de dreigende kernramp zich ontwikkelt leerzaam is.

Waarom is een kerncentrale die bij de kust staat, niet berekend op een 10 meter hoge golf? Waarom heeft de tsunami in Indonesië niemand in Japan wakker geschud? Vragen waar ik het antwoord wel op zou willen weten.

Het verbaast me ook dat er geen backup dieselgeneratoren waren. Je zou verwachten dat die binnen 3 uur moeten worden ingevlogen gegeven dat na 3 uur de batterijen op waren. Wat daarna gebeurde is met recht de wet van Murphy: wat fout kan gaan, gaat fout.

Is er bij deze kerncentrale ooit wel eens getraind om noodsituaties? Ook was er blijkbaar geen rekening mee gehouden dat de explosies een kettingreactie aan problemen zou veroorzaken. Nadat de eerste kerncentrale explodeerde, ontstond daarna een kettingreactie aan problemen die niet voorzien was.

In mijn vorige artikel vroeg ik me af wat het eerste dominosteentje zou worden. En ja het is vraaguitval, maar ik had niet kunnen vermoeden dat de derde economie van de wereld zo'n enorme catastrofe zou krijgen te verwerken. In eerste instantie leek het me mee te vallen, maar inmiddels kan alleen maar geconcludeerd worden dat Japan met significante vraaguitval te maken gaat krijgen. De Japanse overheid besloot daarom de monetaire geldkraan maar eens fors open te zetten.

De reden dat ik de kettingreactie aanhaal is dat de aardbeving nog al eens een vervelend staartje kan krijgen. De toch al fragiele Japanse overheidsfinanciën kunnen plots geconfronteerd worden met twijfel bij de beleggers of de Japanse overheid nu wel een goede debiteur is. Ruim 200% van BNP is toch wel wat veel. En nu gaat dat percentage fors stijgen.

Dit kan niet anders betekenen dat ergens in de toekomst Japanse overheid zijn schulden niet meer kan terugbetalen. Waar 2015 een goede schatting leek van dit scenario, lijkt het nu toch dat we er misschien al eerder mee te maken gaan krijgen. Het eeuwige overschot op de Japanse handelsbalans slaat waarschijnlijk om naar een tekort. En dat betekent dat buitenlandse investeerders de marginale geldgever wordt. Het is moeilijk voor te stellen dat zij akkoord gaan met een vergoeding van 1-1.5% van een schuldenaar die al tot over de oren in de schulden zit.

En dat is het keerpunt. De rente zal gaan stijgen, de Japanse overheid gaat steeds meer rente betalen op haar schulden en al gauw heeft de Japanse overheid een probleem. Deze economische tsunami zal wereldwijd zijn sporen achterlaten.

Ik ben benieuwd wie de grootste bezitters zijn van Japans overheids papier en wie vervolgens weer eigenaar zijn van de banken die Japans overheidspapier bezitten.