Peak oil en recessies

Na 2008 ben ik enigzins afgestapt van de "harde peak oil". Immers markten zijn dynamisch, vraag en aanbod worden mede bepaald door de prijs. Aangezien een belangrijk gedeelte van de hoeveelheid geproduceerde olie (achtige) producten afhankelijk is van de investeringen die worden gedaan zal een hogere prijs producenten verleiden om nu meer te produceren waarmee mogelijk een peak wordt uitgesteld, even als dat substituten eerder worden toegepast. Als de prijs dus maar langdurig hoog genoeg is, zullen ondernemers van zelf meer investeren in productiecapaciteit.

Dus ja we hebben reeds mogelijk een peak gehad in conventionele oliewinning, maar de fossiele brandstof peak is nog jaren weg. Alleen de kosten van het ontginnen, liggen een stuk hoger waardoor een hogere prijs nodig is om productie op een hoog niveau te houden. Overigens het belangrijkste bewijs dat de peak er voorlopig niet is, is wel het substituut gas. Door de shale gaswinning is de prijs van gas juist laag, zodat de overstap naar gas aantrekkelijk wordt (vergt nl een forse investering in de infrastructuur).

Wat betreft de prijs vertelt mr market de laatste weken een bijzonder verhaal. De olie markt is een bijzonder efficient markt, moeilijk manipuleerbaar en met name gedreven door de marginale vraag van verwerkende industrie. Indien de zogeheten crack spread voldoende hoog is, dan poogt de verwerkende industrie een zo'n hoog mogelijke bezettingsgraad te halen anders valt deze terug naar "normale bezettingsgraden". In het laatste geval, zullen speculanten de markt uitgedreven worden, prijzen dalen naar een niveau waar de marginale spot prijs koper weer een aantrekkelijke winst kan maken en zullen de brandstoffen voorraden gaan stijgen tot dat de crackspread weer genormaliseerd is. Daarnaast is de oliemarkt een lokale markt waarbij met name op land geproduceerde olie "vast" zit. Dat is nu zichtbaar in de WTI, het kost blijkbaar $ 15 om het winstgevend naar een ander deel van de wereld te exporteren. Want het verschil is opgelopen tot $15 met de Brent olie. Alle soorten "sweet oils" die "tradeable" zijn hebben een prijs van rond een $120 oftewel de vraag overtreft eenvoudig weg het aanbod. Dat allemaal dankzij Libie.

Dat het wegvallen van Libie als productieland een enorm prijsdrijvend effect heeft gehad is een zorgelijke signalering.

Het toont maar weer eens aan hoe dicht we tegen een productieplafond zitten en een stijgende prijs opnieuw nodig is om de vraag in te perken.

Waar ik 2008 zeer happy was met een prijs die naar de $150 schoot, ben ik nu van mening dat zo'n prijssignalering aangeeft dat de vraag significant groter is dan het huidige aanbod en dat slechts tot een nieuwe recessie kan leiden.

Dus waar gisteren nogal heftig werd gereageerd op lagere olieprijzen ben ik van mening dat het juist met deze hoge prijzen gunstig is als de prijzen dalen. Dat betekent nl dat het aanbod de vraag redelijk kan bijbenen en we nog tijdje langer kunnen genieten van het huidige milde economische klimaat.

Tot zover de uitleg, maar de peakplus variant is er een waarbij de prijs van sweet oil zo fors stijgt dat vraag uitval de enige remedie is om vraag en aanbod in balans te brengen. Zoals in 2008 zal dat voor landen die economische groei nodig hebben om hun schulden af te betalen er zeker toe leiden dat er een nieuwe schulden crisis wordt veroorzaakt.

Een tikkende tijdbom, die elk moment tot ontploffing kan worden gebracht.