Verarming van de westerse wereld

Het is kort gezegd fantastisch dat China en India nu tot bloei komen. Hoeveel mensen die onder het bestaansminimum leefden krijgen nu de kans om een menswaardig bestaan op te bouwen? Velen zou ik zeggen. Daarnaast kunnen we alleen maar jubelen dat in mei 2004 we 10 Oost Europese landen kunnen verwelkomen als nieuwe lidstaten van de Europese Unie. We staan aan de vooravond van herverdeling van welvaart. Miljarden mensen krijgen kans op een beter bestaan en zullen profiteren van eerlijkere inkomensverdeling.

Het is een interessant proces waarvan de uitkomst in ieder geval is dat vele mensen in de Westerse landen er op achteruit zullen gaan. Dat laatste willen wij in Nederland maar ook in alle andere Europese landen en de Verenigde Staten niet horen. Internationalisatie is goed voor allen, is de veel gehoorde kreet die standaard wordt gebezigd. Wie onderzoek zou doen naar deelmarkten, zal er snel achterkomen dat er wel degelijk verliezers zijn bij internationalisatie. Namelijk zij die onevenredig veel verdienen zonder dat daar een rechtvaardiging voor is. Inmiddels is het duidelijk dat de hoger opgeleiden in de westerse wereld, gemeten naar de prestatie die zij leveren veel meer verdienen dan economisch te rechtvaardigen is. Het is duidelijk nu technische en juridische barrieres zijn verdwenen deze overwinsten worden weggediversificeerd. Heel in het kort komt het erop neer dat de factor arbeid in het westen te duur is geworden. Tien jaar nieuwe technologie heeft meer bereikt dan vijftig jaar ontwikkelingsgeld.... Een interessant gegeven.

De optimisten zeggen dat met het verdwijnen van de banen naar India, China en Oost Europa er nieuwe banen zullen worden geschapen. Termen als de weerbaarheid, de dynamiek van een economie zullen vallen. Toch dient er getwijfeld te worden aan zoveel optimisme. Waar worden die banen geschapen dienen we ons af te vragen? Tien jaar geleden was daar aanwijsbaar mobiele telefonie, internet, biotechnologie als drivers achter de banengroei. Deze keer is het gezondheidszorg, overheidsuitgaven die de belangrijkste motoren achter de economische groei zijn. Geen drivers om blij van te worden.

Nee het moge duidelijk zijn wij leven boven onze stand.... Geen prettige boodschap om te verkondigingen door politici. Mensen het wordt een onsje minder de komende jaren. Niemand die dat graag doet, nee politici beloven liever welvaart, voorspoed en rijkdom. Daarom zal falend overheidsbeleid centraal staan hoe de komende jaren te beleggen. Overheden zullen massaal de economische groei gaan stimuleren door de geldhoeveelheid te gaan beinvloeden. Zolang de Chinezen hun munt blijven koppelen aan de dollar daarmee hun economisch suprematie ontkennen, zullen wereldwijd politici strategieen (moeten) verzinnen om hun economische concurrentie positie te verbeteren dan wel de pijn van het onsje minder voor de burgers te verzachten. In zekere zin dient de factor kapitaal te bloeden voor de factor arbeid. Een tijdelijk misallocatie van de productie factoren. Vroeg of laat zal het leiden tot forse inflatie dan wel deflatie. Deflatie is een mogelijke, maar onwaarschijnlijke uitkomst. Ten eerste is er voldoende economische groei in de wereld van de dollar (alhoewel niet op de door de Amerikaanse overheid gewenste plek) waardoor deflatie voorlopig een onwaarschijnlijk uitkomst is. Nee veel waarschijnlijker is dat de Amerikaanse Chinese houdgreep zal leiden tot een forse inflatie die niet of nauwelijks zal worden gecompenseerd door een reele rente beloning. Bad money will drive out good money. Herverdeling van kapitaal heet dat.

Consequentie? Goud, zilver en alle andere schaarse edelmetalen zullen duurder dan ooit worden. Olieprijzen zullen stijgen, Land zal meer waard worden. Het is eigenlijk eenvoudig: arbeid wordt goedkoper, kapitaal wordt goedkoper, dus relatief duurder worden de natuurlijke hulpstoffen. Aangezien de prijs van arbeid star is, kapitaal daardoor in overvloed aanwezig is, stijgt de ander productiefactor absoluut ook in prijs.