De Chinese houdgreep.

Wie 10 jaar geleden had gezegd dat onze economische ontwikkeling zou worden gedomineerd door de Chinese politiek zou niet erg serieus worden genomen. Inmiddels staat China hoog op de agenda van de politiek en het bedrijfsleven. Waarom eigenlijk? Enerzijds omdat China zich razendsnel ontwikkelt, anderzijds omdat de onevenwichtigheid die daardoor ontstaat niet wordt gecorrigeerd door aanpassing van de wisselkoersen. China heeft zijn munt gekoppeld aan de Amerikaanse munt en heeft voorlopig niet de intentie om deze koppeling ongedaan te maken. Consequentie hiervan is dat de productie in China goedkoper is dan deze zou moeten zijn en dat onevenwichtigheden op een andere manier dienen te verdwijnen. Nu dient de aanpassing plaats vinden door verschil in inflatie en dat blijkt een stuk langzamer te gaan dan via een wisselkoers aanpassing. Consequentie is dat de Verenigde Staten met een enorm tekort op de handelsbalans worden geconfronteerd die met extern kapitaal dient te worden gefinancierd. De Verenigde Staten dient elke dag $ 1,8 miljard aan te trekken om het tekort te financieren. En wie financiert dit tekort hoofdzakelijk? China en andere Aziatische landen die hun munt kunstmatig laag houden, om te voorkomen dat concurrentie positie te veel achteruit gaat. Oftewel de economische wereld wordt geconfronteerd met de Chinese spagaat. Enerzijds heeft China de wisselkoers vastgepind aan de Amerikaanse dollar en anderzijds beleggen ze hun overschotten weer in Amerikaans schatkist papier en nemen ze het negatieve beleggingsresultaat dat daarmee gepaard gaat voor lief. Oftewel de Chinese overheid heeft de rest van de wereld in de houdgreep. Deze houdgreep domineert nu al jaren de wereldeconomie. Aangezien de Chineze positie comfortabel is, hebben de Chinezen weinig behoefte om verandering te brengen in de situatie. Daarentegen voelen de Amerikanen de houdgreep als steeds beklemmender en beginnen zich dan ook steviger te roeren. Vorige week pleitte Snow in harde bewoordingen voor het loslaten van de koppeling tussen de Chinese renminbi en dollar.

Het is moeilijk in te schatten wat voor consequentie de houdgreep zal hebben op de wereldeconomie. Een ding is zeker: schaarse goederen worden duurder en de Chinese houdgreep stimuleert de prijsstijging van grondstoffen en fossiele brandstoffen. Hoe langer de houdgreep duurt, hoe pijnlijker het wordt voor de Verenigde Staten (en dus voor de rest van de Westerse wereld) en hoe meer met name de consument zal moeten lijden. Naast de prijsstijging van grondstoffen, zal met de verslechterde solvabiliteit van de VS, haar schuldeisers vroeg of laat een hogere vergoeding eisen voor het door hun ingebrachte kapitaal. Oftewel de rente zal stijgen. Wat dit voor effect zal hebben op de economische groei is onduidelijk, maar het is moeilijk voor te stellen dat dit bevordelijk zal zijn. Het zal niet gemakkelijk zijn, om dit goed in te schatten, tenslotte bij een verminderde vraag, daalt ook weer de rente. Dit is ook precies wat de laatste maanden hebben gezien. Na eerst een forse stijging van de 10jaars rente in de VS, is deze de laatste juist weer fors gedaald. Oftewel de heersende opininie is dat door een dalende economisch groei de rente in de VS laag kan blijven. Ik vraag het me ten zeerste af, want een ontkoppeling van de renminbi met dollar betekent dat de dollar eindelijk kan dalen, en zullen de geldschieters dan nog bereid zijn om akkoord te gaan met een lage rente als ze ook nog eens valutakoers verlies gaan lijden? Nee, het lijkt me logisch dat dan de Amerikaanse rente langzaam omhoog kruipt. Als we de 10jaars rente als leidraad nemen kunnen we dan ook maar een conclusie trekken. Voorlopig verwacht de markt niet dat Chinezen hun munt gaan loskoppelen van de dollar en een hogere inflatie voor lief nemen. Prijsstijgingen kunnen Chinezen kunstmatig drukken, verslechtering van hun concurrentie positie door appreciatie van hun munt daar valt weinig tegen te doen.