10 April 2010

Een Griekse tragedie.

Als het goed is, wordt er dit weekend een noodpakket aan leningen aan de Griekse overheid verstrekt. Het lijkt erop dat het Griekenland een paar weken lucht gaat geven en misschien met een beetje geluk tot aan het einde van het jaar. Toch staat Griekenland op het punt om haar betalingsverplichtingen niet meer na te kunnen komen, want de Grieken halen massaal geld weg bij hun banken. De Griekse bevolking gelooft er zelf niet meer in. Met het verlies van het vertrouwen van de eigen bevolking in hun Griekse banken, lijkt kapitaalsvlucht Griekenland fataal te worden. Het wordt dus waarschijnlijk een echt Griekse tragedie met dramatisch slot. Het schouwspel gaat nog maanden zo niet jaren duren, maar de laatste maand was een boeiend eerste deel van dit stuk. Maar er valt dus nog veel meer vuurwerk te verwachten.

Natuurlijk zat het er aan te komen, met behulp van Goldman Sachs hadden de Grieken wat schulden verborgen gehouden en kwamen ze in aanmerking om mee te doen aan de euro. Om de politieke vrede te bewaren, werd er door de overige deelnemers niet getornd aan de Griekse deelname.

We weten inmiddels het resultaat: sinds jaar en dag blijkt de Griekse overheid niet te kunnen voldoen aan 3% begrotingsnorm. Op zich ook niet zo raar als half Griekenland met hun 55ste met pensioen mag. In Nederland is het prepensioen afgeschaft en wordt er nu al gesproken over het opkrikken van de Aow gerechtigde leeftijd naar 67. Door een kabinetcrisis is uiteindelijk is deze laatste maatregel niet doorgevoerd.

De Grieken hebben de afgelopen jaren als God in Frankrijk geleefd. Iemand anders gaat vast en zeker onze rekening betalen was hun motto. Wat een zegen voor de Grieken leek te zijn, namelijk goedkoop lenen en een enorme koopkracht in het buitenland te hebben bleek fictie te zijn. Ze leefden in een fantasiewereld waarvan iedereen wist dat het niet houdbaar was, maar niemand bereid was om er naar te handelen. Liever fictieve economische groei dan de werkelijk te moeten ervaren van de zwakste broeder van de klas te zijn. Samen met Spanje droeg Griekenland de lasten van een gezamenlijke munt. Wij profiteerden: ongekende welvaart en lage werkeloosheid waren ons deel. En de Grieken maar lenen. Daar waar geld voor hen 8-9% had moeten kosten, kregen ze het voor 1-4% rente. Prachtig vonden ze het.

De Grieken bleven er op los feesten. Onder het mom dat de economie moest worden gestimuleerd gingen de overheidstekorten omhoog en werd de Griekse schuldenberg onhoudbaar. Dit was mij al begin 2009 duidelijk. Tot mijn verbazing bleven er nog genoeg beleggers geïnteresseerd om Grieks schuldpapier te kopen. Alhoewel het moet gezegd worden dat het toch vooral de ECB was die indirect het Grieks papier kocht, stonden de beleggers toch ook in de rij om het geld richting Griekenland over te maken. Met de staatsschuld hoger dan 100% liet de Griekse overheid het tekort oplopen naar 13%. Op zich logisch, in plaats van een pijnlijke langdurige recessie kozen de Griekse politici om dit te verdoezelen door overheidsuitgaven op peil te houden. De gemakkelijke weg.

Door dat Dubai zijn rekeningen niet kon betalen, werden eindelijk de beleggers weer wakker geschud. Steeds meer partijen haakten af en hedgefunds begonnen openlijk posities in te nemen door credit default swaps op Grieks overheidpapier te kopen (een verzekering tegen wanbetaling). Dankzij het Griekse wanbeleid en een schaarste aan kopers van Grieks overheidspapier, dient Griekenland een hogere opslag te betalen dan de landen die vallen onder de categorie opkomende markten. De risico opslag die Braziliaanse overheid betaalt is inmiddels lager dan wat de Griekse overheid betaalt.

Oftewel mr. Market denkt dat van alle landen Griekenland de grootste kans heeft om haar schulden niet terug te kunnen betalen. Het bijzondere van alles is dat Griekenland waarschijnlijk Spanje meesleurt in haar val. Daarmee komt er een passend slot aan de Griekse tragedie: het einde van de euro. Aan voorspellingen wanneer dit gebeurd, waag ik me niet, immers als meer mensen in de einde van de euro geloven dan stappen we met allen nu massaal uit de euro en komt het allemaal nog net goed door de devaluatie van de euro.

Het is moeilijk voor te stellen dat Duitsland en Nederland zich gaan garant stellen voor Grieks mismanagement, gegeven dat de rekening die Spanje gaat presenteren niet te betalen valt. De Grieken helpen, dan is het einde zoek, dan is er geen houden meer aan. Dus het eerste rondje, zal zeker betaald worden door de overige deelnemers aan de euro, om tijd te kopen, maar ik twijfel ten zeerste of we ook willen opdraaien voor de volgende rondjes.

No comments: