De Grieken zijn aan zet

De Grieken vechten voor hun laatste kans. Zoals ik al eerder aankondigde, mag Griekenland failliet gaan. Neelie Smit-Kroes was afgelopen week de boodschapper van dit nieuws. Natuurlijk werd het vervolgens haastig ontkend door Barroso, maar de boodschap was duidelijk. Het is aan de Grieken.

Tot nu toe heeft Griekenland zich een kampioen getoond in het niet nakomen van de afspraken. Het terugbrengen van een tekort van 14% van het BNP is niet niets. Dat dat gepaard gaat met forse economische krimp valt redelijk te voorspellen. Dat de Grieken zelf niet de maatregelen hebben genomen om de problemen te verkleinen valt moeilijk te begrijpen.

Het probleem is duidelijk: de Grieken produceren te weinig en consumeren teveel. Dat de Grieken niet alleen dit probleem hebben veroorzaakt is ook duidelijk, maar dat de Griekse overheid langdurig het probleem heeft ontkend en vooral heeft gepoogd de rest van Europa met het probleem op te zadelen is geen verstandige keuze geweest. In plaats van je de moeilijke keuzes laten dicteren hadden de Grieken zelf koe bij de horens kunnen pakken en zelf het standaard recept uit kunnen voeren. 

Dat gaat als volgt, u verhoogt de inkomsten en u verlaagt de uitgaven. Aangezien voor de Grieken de mogelijkheden om de inkomsten te verhogen beperkt waren (waar waren de economen die aangaven dat de inkomsten voor de Griekse overheid verhogen slechts betekent dat je kosten verhoogt in plaats verlaagt en dus je verdiencapaciteit afneemt?), hadden ze meteen de uitgaven moeten verlagen. Dus praktisch: een kleinere overheid, lagere pensioenen en lagere lonen in de Griekse private sector. 

Een kleinere overheid doe je door de de salarissen te verlagen en het ambtenarenkorps te verkleinen. Daarbij stoot je dingen af (dat heet privatisering), sluit je afdelingen  en haal je de broekriem aan. Natuurlijk niet te vergeten, je beëindigt de subsidies en verlaagt de uitkeringen. Een handig politicus doet dit zo, dat dit niet opvalt en probeert knollen voor citroenen te verkopen. 

Daarnaast schrap je allerlei wetgeving, zodat door de marktwerking de lonen omlaag gaan. Dus je breekt de macht van vakbonden, van lokale wetgevers en ondernemersgildes. Als je dat goed doet, creer je een beter ondernemingsklimaat, pakken slimme ondernemers kansen die ze worden gegeven, reorganiseer je je schulden en je hebt de grootste problemen achter je gelaten en hebt zelfs een mogelijkheid om weer welvaart te creeren. 

  

Tot nu toe hebben de Grieken dit maar met mondjesmaat gedaan. Ik was dusdanig verrast dat de Griekse overheid in 2011 meer heeft uitgegeven dan in 2010. Zelfs als je meer ww uitkeringen moet uitbetalen, dan is het nog steeds goed mogelijk om de nul lijn vast te houden. Zo niet de Grieken. En waarom niet? Wel in plaats van te reorganiseren en te bezuiningen, besloten ze de belastingen te verhogen en de bezuinigingen achterwege te laten.

De ambtenaren werden niet ontslagen, de privatiseringen werden niet doorgevoerd en de deregulering werd ook op allerlei fronten tegen gewerkt. Door de de economische crisis vielen de inkomsten ook tegen (let wel op het grote tekort komt dus mede door teveel uitgaven).

Consequentie: de Grieken staan nu op de rand van de afgrond en staan op het punt om er in te tuimelen. Overigens dat moet wel gezegd worden, de Grieken hebben door gebrek aan daadkracht wel de afschrijving van de private sector leningen naar 70% gekregen. Dat als ze verstandig beleid hadden gevoerd de private sector misschien wel meer van hun leningen terug hadden gezien. Dus dat hebben ze maar mooi met hun falen verdiend.

Als Griekenland alsnog niet aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen, zal dit zeker een zware dobber zijn voor de geldgevers, maar uiteindelijk gaan de Grieken er zelf meeste onder gebukt. Vandaar dat ik hoop dat de Grieken eindelijk verstandig worden en inzien dat nu ze hun munt niet meer kunnen laten devalueren, er toch maar 1 recept is om weer meer verdiencapapiciteit te creeren en dat is verlaging van de kosten. Oftewel alle lonen omlaag. Lastig om aan je bevolking uit leggen, maar dat is het gevolg van 10 jaar feesten. Eerst de lusten en dan komen de lasten van een munt unie.

10 jaar geleden had ik weinig op met euro, omdat het moeilijk voor te stellen is dat landen in staat zouden zijn om een devaluatie te bewerkstellen door middel van lagere salarissen en lagere overheidsuitgaven. Nu het duidelijk wordt dat een kater beter te verwerken is in de een muntunie dan daarbuiten lijkt het er toch op dat in ieder geval de Grieken eieren voor hun geld kiezen.

Zelf ben ik sceptisch dat er in landen als Italie en Griekenland de politieke wil is om de benodigde bezuinigingen en hervormingen door te voeren. Belastingen verhogen dat kunnen we allemaal, maar het mes in je voorzieningen zetten en de salarissen verlagen, dat is in een democratie nu eenmaal een zware opgave. Dat was het eerste dat je leerde in de economieles: lonen zijn star. Oftewel die kunnen niet omlaag alleen omhoog. De Eurozone moet nu bewijzen dat de lonen ook omlaag kunnen, zonder een devaluatie.